مرکز درمان ناباروری دکتر دبیر اشرافی
مرکز درمان ناباروری دکتر دبیر اشرافی

بلوغ تخمک در آزمایشگاه (IVM)

 

یکی از مواردي كه در مطالعات بررسی علـل نازایی، به عنوان یکی از اصلی ترین دلایل نازایی شناخته شده است، عارضه تخمدان هاي پلي كيستيك می باشد. سـندرم تخمدان پلي كيـستيک(PCOS) ، شايع ترين علـت عـدم تخمـك  گذاري زنان است كه هنـوز علت خاص و معيني براي آن شناسايي نشده است. زنان مبــتلا به  این سندرم، درصد قابل توجهي از مبتلايان به ناباروري را شامل مي شوند که يكي از مشكلات اين افراد عدم تخمك گذاري مزمن مي باشد.

بلوغ تخمک در آزمایشگاه

 

 در روش هاي رايج فعلي براي درمـان ايـن افـراد از تحريـك تخمـك گـــذاري (به طور معمول با تجویز کلـوميفن ســـيترات و گونــادوتروپين هــا) اســتفاده مــي شــود. با توجه به تحريك پذيري شديد تخمـدان هـاي ايـن افـراد نـسبت بـه استفاده از اين داروها، ممکن است خطراتي را براي فرد به دنبال داشته باشد که از جمله مي توان بـه خطـر بـروز سـندرم تحریك بـيش از حـد تخمـدان (OHSS) و آسيت (تجمع مايع در حفره شكمی) اشاره نمود .

یکی از روش های درماني جديدي که براي حل اين مشكل پيشنهاد شده است، بــالغ ســازي تخمــك در شــرايط آزمايشگاهي(IVM) است.

در ايـن روش بـه جـاي تلاش در جهت رشد فوليكول ها در بدن تا 20-18 ميلي متر (مرحله متافـاز II)، با كمك سوزن مخصوص و با استفاده از سونوگرافي واژينال، تخمك هاي نابالغ به قطر10-2میلی متر تخليه شده، سـپس تخمـك هـاي نابالغ بدسـت آمـده در شرايط آزمايشگاه تـا مرحلـه بلـوغ كـشت و نگهـداري مي شوند.  

در حقیقت روش IVM نیز مانند  IVFاست، یعنی تخمک‌ها جمع‌آوری و با اسپرم تلقیح داده می شوند (معمولاً با استفاده از روش میکرواینجکشن زیرا نتایج نشان می دهد که میزان لقاح با استفاده از ICSI نسبت به IVF در این روش بیشتر است)، کشت داده می شوند تا جنین تشکیل گردد و عمل انتقال جنین به رحم انجام شود؛ اما تفاوت این دو روش در این است که عمل تخمک کشی در   IVMزمانی انجام می‌گیرد که تخمک‌ها هنوز بالغ نیستند؛ به این معنی که نیازی نیست مشابه روش IVF، زن پیش از جمع‌آوری تخمک‌ها دارو مصرف کند تا تخمک‌ها بالغ شوند. یعنی پس از عمل پانکچر و استخراج تخمک های نابالغ، روند بالغ سازي آنها به جاي بدن در شرايط آزمايشگاهي و با اسـتفاده از محيط كشت شامل تركيبات مورد نياز بلوغ تخمك (حاوی مواد مغذی و هورمون‌های مورد نیاز) و قرارگیری در انکوباتور به مدت یک تا دو روز انجام می شود؛ سپس سایر مراحل مانند IVF به ترتیب صورت می گیرد.

 

بلوغ تخمک در آزمایشگاه

 

مواردی نیز وجود دارد که حتی پس از تحریک تخمک گذاری با استفاده از دارو و انجام عمل تخمک کشی، همه یا تعدادی از تخمک های بدست آمده از پانکچر، نابالغ باشند، که در این شرایط نیز می توان از روش IVF استفاده نمود و آن ها را در شرایط آزمایشگاهی کشت داد تا به بلوغ نهایی برسند.