نگاهي بر رشد فرزند شما در مهم ترين مراحل بارداري از لقاح تا تولد

تخمك گذاري زماني اتفاق مي افتد كه يك تخمك از تخمدان ها آزاد شود. در دوران تخمك گذاري مخاط دهانه رحم جهت تسهيل عبور اسپرم به داخل رحم نازك تر مي شود.

زماني كه يك اسپرم و تخمك در لوله هاي فالوپ با يكديگر ملاقات مي كنند و تركيب مي شوند، به شكل يك سلول واحد كه زيگوت ناميده مي شود، در مي آيند.

تقریبا ۲۴ تا ۳6 ساعت بعد از لقاح، ‏زیگوت نخستین تقسیم سلولی را ‏با استفاده از فرآیند میتوز انجام می دهد. ‏یک سلول به دو قسمت، 12 ساعت بعد، دو به چهارقسمت و به همین ترتيب این کار ادامه می یابد.

زيگوت پس از تقسيمات سلولي، داراي شكل خوشه ايي مي شود كه مورولا خوانده مي شود. مورولا، حدود 3 تا 4 روز پس از لقاح، لوله فالوپ را ترك مي كند و وارد رحم مي شود.

حدود 6 روز پس از لقاح، سلول هاي خوشه اي شكل (مورولا)، به فرم يك حفره يا حباب سوراخ دار كه بلاستوسيت نام دارد، در مي آيند. بلاستوسيت خود را به دیوار ه های ضخیم شده رحم متصل كرده كه این امر تحت عنوان "لانه گزینی" شناخته می شود. در اين مرحله براي خانم، بارداري هفته سوم در نظر گرفته مي شود، زيرا حداقل سه هفته از شروع آخرين پريود فرد گذشته است.

بلاستوسيت شامل یک گروه درمرکز، به نام توده سلولی داخلی (سلول های بنیادین)، و یک گروه در اطراف، به نام توده سلولی خارجی می باشد. توده سلولی داخلی به صورت دو لايه و در ادامه سه لايه در خواهند آمد، كه هر لايه بخش هاي مختلفي از بدن را تشكيل خواهند داد و بافت های جنین حقیقی را می سازند. توده سلولی خارجی قسمت تغذیه ای جنین یا تروفو بلاست ها را از طريق تشكيل جفت و برقراري ارتباط خوني با مادر به عهده دارد.

اين سلول ها با تغييراتي كه روي خود ايجاد مي كنند، يك لوله ي تو خالي كه در واقع همان لوله عصبي است را تشكيل مي دهند كه در نهايت تبديل به مغز و نخاع جنين خواهد شد. در پايان اين هفته، گردش خون جنين شروع خواهد شد و قلب به سرعت رشد پيدا مي كند. همچنين ‏اين سلول ها شروع به تولید کردن هورمون HCG می کنند ‏ كه موجب قطع دوره قاعدگی عادی خانم ها مي شود و در واقع ‏ماده ای است که در اکثر آزمایش های بارداري اندازه گيري می شود.

در اين هفته ها مغز به رشد خود ادامه داده، چشم ها و گوش ها شكل مي گيرند. قلب نيز ضربان پيدا كرده كه از طريق ابزارهاي مربوطه قابل شنيدن خواهد بود. همچنين برجسته گي هاي كوچكي كه «جوانه اندام هاي حركتي» خوانده مي شوند، نشان دهنده محل رشد دست ها و پاها مي باشند.

اكنون صورت كودك كه ديگر به آن جنين مي توان گفت، شكل گرفته، چشم ها واضح تر شده و رنگ پيدا كرده، دست ها و پا ها شروع به رشد كرده و محل رويش انگشت هاي دست ها و پاها مشخص شده است. بيشتر اندام هاي داخلي و اندام جنسي نيز در حال شكل گيري و رشد مي باشد. بند ناف به وضوح قابل رویت است.

تنها 12 هفته پس از لقاح، جنين به طور كامل شكل مي گيرد. اكنون تقريباً بيشتر اندام ها و ساختار بيروني بدن جنين به شكل اصلي خود درآمده و تا زمان تولد به رشد خود ادامه خواهند داد. در اين زمان جنين حركات خود را آغاز كرده كه البته هنوز براي مادر قابل احساس نيست. جنسيت جنين از اين هفته قابل تشخيص است. ولي پلك ها برای رشد چشم ها همچنان بسته اند.

جنين به سرعت در حال رشد است. بدن بيشتر رشد كرده و در نتيجه تناسب بيشتري بين سر و بدن ايجاده شده است. صورت جنين بسيار شبيه به صورت انسان شده ، ناخن، موها، ابروها و مژه ها، پوست، استخوان ها و بافت عضلاني شروع به رشد كرده اند. مکونیوم (مدفوع جنین) در دستگاه گوارشی جنین رشد می کند. نوزاد رفلکس مکیدن پیدا می کند.

حدود هفته 21، جنين با موهاي کرک و نرم به نام "لانوگو" پوشیده می شود. این پوشش باعث می شوند که لایه های زیرین پوست تشکیل شوند و دماي بدن جنين تنظيم شود. جنين می تواند بشنود، بلع کند، فعال تر شده و مادر مي تواند تكان هاي جنين خود را احساس كند.

حركات جنين در اين دوره قوي تر شده، جنين هوشيار تر شده و رفلکس اندام پیشرفت می کند، به صدا و لمس پاسخ مي دهد، به طور منظم می خوابد و بیدار می شود. حدود هفته 26 جنين براي اولين بار پلك خود را باز مي كند. جوانه های چشایی در زبان نوزاد شکل می گیرد، ريه تشکيل می شود، اما کار نمی کند. در جنين دختر تخمک در تخمدان ها تشکیل می شود و در جنين پسر، بیضه ها از شکم به داخل کیسه های بیضه حرکت می کنند.

در اين هفته ضربان قلب جنين با گوشي قابل شنيدن است. اكنون، بدن نوزاد با ماده ي مومي شكلي كه "ورنيكس" شناخته مي شود، پوشيده شده است كه باعث محافظت پوست جنين از مایع آمنیوتیکي كه در آن غوطه ور است مي شود.

نوزاد روز به روز بزرگ تر می شود و جای کمتری برای حرکت خواهد داشت. حرکت نوزاد کمتر می شود، اما مادران همان حرکت کم را نیز احساس خواهند کرد. لانوگو (موهای کرک و نرمی) شروع به ریزش می کند.

تمام استخوان های نوزاد شکل گرفته است، اما هنوز نرم می باشند ضربات جنين، قدرتمندانه شده. چشمان نوزاد با تغییرات نور، می توانند باز و بسته شوند. ریه ها به طور کامل شکل نگرفته اند، اما تنفس رخ می دهد. بدن شروع به ذخیره مواد معدنی مانند آهن و کلسیم می کند.

با نزدیک شدن به زمان زایمان، نوزاد می چرخد، به سمت پايين حركت مي كند و سر او معمولاً در لگن قرار می گیرد. در پایان هفته سی و هفتم، نوزاد کامل شده است. اندام های نوزاد آماده است تا به تنهایی عمل کند.
در هنگام تولد، نوزاد سالم و طبیعی 2 کیلو و 750 گرم تا 4 کیلو و 150 گرم وزن دارد و 48 تا 53 سانتیمتر قد دارد.